بازار؛ گروه آب و انرژی: حمیدرضا صالحی رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران در گفتکو با بازار با اشاره به تهدیدهای صورت گرفته از سوی دونالد ترامپ، گفت: فروش درآمدهای نفتی در سال جاری به احتمال خیلی زیاد کاهش خواهد یافت.
او در پاسخ به این سوال که آیا با افت درآمدی های نفتی وضعیت ناترازی انرژی در کشور هم افزایش می یابد، گفت: نبود منابع درآمدی تنها دلیل مشکلات موجود در صنعت برق و خاموشی ها نیست. دولت در اقتصاد انرژی و تجارت برق حضور دارد و به نظر می رسد که قصد هم ندارد تغییری در این رویه اعمال کند. به همین دلیل تصور من این است که مشکل فعلی ناترازی انرژی حل نشده و حتی در امسال بزرگ تر هم خواهد شد.
او بر این باور است که دولت باید به دنبال رگلاتوری بوده و در تجارت برق ورود نکند و دست از قیمت گذاری بردارد.
رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران در پاسخ به این سوال که راه اندازی بورس سبز تا چه اندازه جذابیت سرمایه گذاری در صنعت برق را افزایش داد، گفت: اگر بورس سبزی نبود همین حرکتی هم که امروز در حوزه تجدید پذیرها رخ داده، اتفاق نمی افتاد. عرضه برق در بورس سبز موجب شده که از پروژه های تجدید پذیر استقبال خلی صورت گیرد. حال آنکه در گذشته قیمت های اعلامی هیچ جذابیتی برای سرمایه گذاران نداشت.
همیشه پای وزارت نیرو در میان است
به گفته این فعال صنعت برق، قیمت های بورس سبز نه تنها قیمت های جذابی است بلکه سرمایه گذاری می تواند ظرف مدت کوتاهی (به طور متوسط طی ۴۸ ساعت) به طلب خود دست یابد. این در حالی است که در سیستم سنتی گذشته بسیاری از معوقات صاحبان نیروگاه ها سال هاست که پرداخت نمی شوند.
صالحی افزود: قیمت پایین انرژی‌های هیدروکربوری در ایران باعث شده است انرژی‌ها نو هم نتوانند توسعه پیدا کنند، درحالی که در کشور ما که شرایط بهره‌گیری از نور خورشید فراهم است. زیرا زمانی که قیمت پایین است میزان مصرف افزایش می‌یابد ومردم یا صنعت بی محابا مصرف می‌کنند. باید توجه داشت زمانی که نرخ تورم به صورت روزانه یا سالیانه افزایش پیدا می‌کند
صندوق توسعه ملی می گوید که طرف من نباید وزارت نیرو باشد. هر جایی که پای وزارت نیرو در میان است نگرانی ها نسبت به وصول مطالبات هم بیشتر می شود. این نگرانی هم در نهادهای دولتی همچون صندوق توسعه ملی وجود دارد و هم در بخش خصوصی کشور
او همچنین در پاسخ به این سوال که مشکل تامین مالی صنعت برق از سوی صندوق توسعه ملی به کجا رسید، گفت: این مشکلتا حدودی حل شده است. البته صندوق توسعه ملی می گوید که طرف من نباید وزارت نیرو باشد. هر جایی که پای وزارت نیرو در میان است نگرانی ها نسبت به وصول مطالبات هم بیشتر می شود. این نگرانی هم در نهادهای دولتی همچون صندوق توسعه ملی وجود دارد و هم در بخش خصوصی کشور.
رییس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران همچنین در پاسخ به این سوال که حمایت های موجود از سرمایه گذاران صنعت برق آیا متناسب با شرایط بحرانی کشور است، گفت: متاسفانه کشور ما با تهدید پبش می رود. خبری از تشویق و حمایت نیست. به عنوان مثال به صنایع اعلام شده که اگر نسبت به ساخت نیروگاه خورشیدی اقدام نکنند، برق آنها قطع خواهد شد. بر اساس آنچه اعلام شده صنایعی که ۳ شیفت کار می کنند باید ۸۰ درصد برق مورد نیازت را از نیروگاه خورشیدی تامین کنید. اگر دو شیفت کار می کنید باید ۶۵ درصد ظرفیت دیماند مصرفی خود نیروگاه احداث کنید. اگر هم یک شیفت کار می کنید باید ۵۰ درصد ظرفیت دیماند مصرفی خود را نیروگاه بزنید. همه این ها تهدید است و خبری از تشویق در آنها نیست.
با وجود رشد درآمدهای وزارت نیرو، این وزارتخانه قدم های خوبی در زمینه توسعه برنداشته و در عمل از آن غافل شده است. پیمانکاران هنوز پول خود را دریافت نکردند. جدای از این سرمایه گذاری در صنعت نیروگاهی نداشتیم و تجارت برق همچنان در دست وزارت نیرو است. ما انتظار داشتیم که رگلاتوری برق حل شود که آن هم اتفاق نیفتاد. از طرفی صادرات برق توسط صاحبان نیروگاه های تجدید پذیر امکان پذیر نشد
او همچنین درباره مهم ترین چالش صنعت برق در سال ۱۴۰۳ گفت: با وجود رشد درآمدهای وزارت نیرو، این وزارتخانه قدم های خوبی در زمینه توسعه برنداشته و در عمل از آن غافل شده است. پیمانکاران هنوز پول خود را دریافت نکردند. جدای از این سرمایه گذاری در صنعت نیروگاهی نداشتیم و تجارت برق همچنان در دست وزارت نیرو است. ما انتظار داشتیم که رگلاتوری برق حل شود که آن هم اتفاق نیفتاد. از طرفی صادرات برق توسط صاحبان نیروگاه های تجدید پذیر امکان پذیر نشد.
این فعال صنعت برق ادامه داد: طبیعتاً بخش خصوصی یا سرمایه‌گذاران علاقه‌مند به ورود به سرمایه‌گذاری در بخش‌های زیربنایی و پروژه‌های نیمه‌تمام هستند و تمایل دارند که سرمایه و امکانات و نیروی انسانی خود را به میدان بیاورند. اما حتماً باید اطمینان حاصل کنند که در یک فضای اقتصادی توجیه‌پذیر و با مدل‌های اقتصادی توجیه‌پذیر مواجه هستند. در اینجا ما به ساختاری نیاز داریم که هر سرمایه‌گذاری که علاقه‌مند به مشارکت با دولت بود، اولاً مطمئن باشد که اصل سرمایه و عواید ناشی از این سرمایه‌گذاری تضمین شده است و بداند در یک فضای امن و نتیجه‌بخش سرمایه‌گذاری می‌کند. این اتفاق به مدل‌های اقتصادی برمی‌گردد که در این لایحه تعریف می‌کنیم. یکی از دلایل عدم موفقیت ما در دفعات قبل این بود که تعاریف و تعابیر به‌درستی شکل نگرفت.
خروج دولت از اقتصاد، از انتخاب خارج شده و الان یک ضرورت و اضطرار است
به باور صالحی، خروج دولت از اقتصاد، از انتخاب خارج شده و الان یک ضرورت و اضطرار است. دولت چاره‌ای ندارد جز اینکه به ظرفیت‌های بخش خصوصی تکیه کند. آن هم به دلایل مختلفی که همه می‌دانیم. الان منابع و درآمدهای لازم در دولت برای اتمام پروژه‌های نیمه‌تمام وجود ندارد. یا اساساً در بسیاری از بخش‌ها به سرمایه‌گذاری‌های جدید نیاز داریم. ما الان در بخش انرژی و برق با مشکل ناترازی مواجهیم و با دست فرمان فعلی این ناترازی‌ها سال‌به‌سال بیشتر هم می‌شود. این ناترازی با ورود سرمایه جدید حل می‌شود. در سال‌های گذشته تقاضای موجود در کشور افزایش یافته اما منابع لازم در اختیار نبوده که سرمایه‌گذاری جدید برای احداث نیروگاه‌ها و توسعه شبکه انتقال و توزیع اختصاص داده شود. بنابراین امروز به ناترازی رسیدیم.
او همچنین درباره وضعیت خاموشی ها در سال جاری نیز گفت: در تابستان گذشته ۱۸ مگاوات کسری برق داشتیم. این رقم تجمیع عدم سرمایه‌گذاری در سنوات گذشته است. حداقل در یک دهه گذشته باید سالانه پنج هزار مگاوات نیروی جدید وارد مدار می‌کردیم که نکردیم. اگر سرمایه جدید وارد این بخش نشود، این ناترازی افزایشی است. پس اولین کاری که درباره ناترازی برق باید انجام دهیم این است که این روند را متوقف کنیم. تاکید کنم که این موضوع هم موضوعی نیست که بلافاصله حل شود. چون این مشکل در یک فرآیند ایجاد شده و باید در یک فرآیند تدریجی هم این ناترازی را رفع کنیم. باید اول جلوی رشد ناترازی را بگیریم.
